Παρουσίαση

Κατανοώντας τις αντιπροσωπείες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Οι διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες είναι μόνιμα όργανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τα οποία αποτελούνται από ομάδες βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που επισήμως διατηρούν και εμβαθύνουν περαιτέρω τις σχέσεις με τα κοινοβούλια, τις περιφέρειες και τους οργανισμούς εκτός ΕΕ. Οι αντιπροσωπείες αποτελούν μέσα κοινοβουλευτικής διπλωματίας και ελέγχου.

Μέσω τακτικών συζητήσεων με βουλευτές χωρών εκτός ΕΕ, τα μέλη των αντιπροσωπειών έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν τις απόψεις τους επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος καθώς και σχετικά με την κατάσταση των σχέσεων με οποιαδήποτε συγκεκριμένη χώρα ή περιφέρεια, να ενημερώσουν τους εταίρους τους σχετικά με τις αξίες της ΕΕ και, ταυτόχρονα, να εξοικειωθούν με τις θέσεις που λαμβάνουν άλλα κοινοβούλια και κυβερνήσεις.

Η κοινοβουλευτική διπλωματία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των ευρύτερων σχέσεων της ΕΕ με τρίτες χώρες.

Διακοινοβουλευτικές συνεδριάσεις

Οι αντιπροσωπείες διοργανώνουν διακοινοβουλευτικές συνεδριάσεις με εκλεγμένους αντιπροσώπους τρίτων χωρών.

Οι συνεδριάσεις αυτές διεξάγονται συνήθως σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανάλογα με τον τύπο της αντιπροσωπείας, και λαμβάνουν χώρα σε εναλλασσόμενους τόπους: για μία συνεδρίαση, οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μεταβαίνουν σε άλλο κοινοβούλιο εκτός ΕΕ, ενώ, για την επόμενη συνεδρίαση, η αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υποδέχεται τους προσκεκλημένους της είτε στο Στρασβούργο είτε στις Βρυξέλλες.

Όταν οι διακοινοβουλευτικές συνεδριάσεις λαμβάνουν χώρα εκτός της ΕΕ, επιπλέον των συνεδριάσεων με το Κοινοβούλιο υποδοχής, το πρόγραμμα περιλαμβάνει γενικά συναντήσεις με συνομιλητές από την κυβέρνηση και την κοινωνία των πολιτών. Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συχνά αξιοποιούν επίσης αυτή την ευκαιρία για να επισκεφθούν έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.

Η ψηφιακή διπλωματία αποτελεί μια ολοένα και πιο σημαντική πτυχή των δραστηριοτήτων των αντιπροσωπειών. Εκτός από τη συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις με φυσική παρουσία, οι αντιπροσωπείες παραμένουν σε τακτική επαφή μέσω διαδικτυακών συνεδριάσεων και εκδηλώσεων και μπορούν να ανταποκρίνονται γρήγορα σε επείγοντα ζητήματα και σε γεγονότα που εκδηλώνονται εντός της ΕΕ και σε χώρες ή περιφέρειες εταίρους.

Συζητήσεις στις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο

Οι αντιπροσωπείες πραγματοποιούν επίσης συνεδριάσεις στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο, είτε μόνες είτε με άλλες αντιπροσωπείες ή επιτροπές προκειμένου να προγραμματίζουν τις διακοινοβουλευτικές συναντήσεις τους και να συζητούν την κατάσταση που επικρατεί στις χώρες των εταίρων τους.

Οι αντιπροσωπείες προσκαλούν τακτικά εξωτερικούς επισκέπτες για να κάνουν παρουσιάσεις και να ανταλλάξουν απόψεις· σε αυτούς περιλαμβάνονται συνομιλητές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, τις αντίστοιχες πρεσβείες, πανεπιστήμια και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

Αριθμός και δομή των μόνιμων αντιπροσωπειών

Ο αριθμός, η δομή και η σύνθεση των διακοινοβουλευτικών αντιπροσωπειών ενδέχεται να διαφέρουν σημαντικά από τη μία κοινοβουλευτική περίοδο στην άλλη. Στο τέλος της προηγούμενης κοινοβουλευτικής περιόδου (2019-2024), υπήρχαν 48 μόνιμες αντιπροσωπείες.

Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες αντιπροσωπειών: διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες, αντιπροσωπείες σε μικτές κοινοβουλευτικές επιτροπές, αντιπροσωπείες σε επιτροπές κοινοβουλευτικής συνεργασίας και αντιπροσωπείες σε πολυμερείς κοινοβουλευτικές συνελεύσεις.

Επιπλέον των τακτικών διακοινοβουλευτικών συνεδριάσεων, το Κοινοβούλιο μπορεί επίσης να αποφασίσει ανά πάσα στιγμή την αποστολή ειδικών αντιπροσωπειών, ήτοι ομάδων βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ορίστηκαν επίσημα, σε τρίτες χώρες για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων πολιτικών εξελίξεων ή τη συμμετοχή σε συνέδρια ή άλλες εκδηλώσεις.

Σύνθεση
Όλες οι αντιπροσωπείες έχουν την ίδια δομή: έναν πρόεδρο και δύο αντιπροέδρους, οι οποίοι εκλέγονται από τα μέλη της εκάστοτε αντιπροσωπείας.

Όλα τα μέλη της αντιπροσωπείας διορίζονται από τις πολιτικές ομάδες του Κοινοβουλίου, με τη συνολική σύνθεση κάθε αντιπροσωπείας να αντικατοπτρίζει τη γενική πολιτική ισορροπία του Κοινοβουλίου.

Κάθε βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι μέλος μόνιμης αντιπροσωπείας. Ορισμένοι ανήκουν σε περισσότερες από μία.

Οι μεγαλύτερες αντιπροσωπείες είναι συνήθως αυτές που συμμετέχουν σε κοινοβουλευτικές συνελεύσεις, όπου συνέρχονται πολλά κοινοβούλια.

Κανόνες

Οι αντιπροσωπείες οφείλουν να τηρούν αυστηρούς κανόνες που ορίζονται σε διάφορα έγγραφα και αποφάσεις.

Δύο από τα άρθρα του Κανονισμού του Κοινοβουλίου αφορούν ειδικά τις αντιπροσωπείες και πολλοί από τους κανόνες που ισχύουν για τις επιτροπές ισχύουν και για τις αντιπροσωπείες.

Οι πλέον εκτενείς κανόνες για τις αντιπροσωπείες περιέχονται στο επίσημο έγγραφο με τίτλο «Εκτελεστικές διατάξεις που διέπουν τις εργασίες των αντιπροσωπειών και των αποστολών εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Το εν λόγω κείμενο ορίζει τον γενικό στόχο των αντιπροσωπειών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: «τη διατήρηση και ενίσχυση των επαφών με τα κοινοβούλια κρατών που συνιστούν κατά παράδοση εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και [...] την προώθηση [...] των αξιών στις οποίες εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση».

Οι διατάξεις περιγράφουν επίσης τον τρόπο με τον οποίο οι αντιπροσωπείες του Κοινοβουλίου θα πρέπει να τηρούν τις θέσεις και τα πρότυπα του Κοινοβουλίου.

Άλλα άρθρα εξηγούν ποιοι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορούν να συμμετέχουν σε ταξίδια αντιπροσωπείας εκτός της ΕΕ. Για να παραμείνει το κόστος σε χαμηλά επίπεδα, ελέγχεται αυστηρά ο αριθμός των συμμετεχόντων βουλευτών, ενώ για όλα τα ταξίδια απαιτείται προηγούμενη έγκριση.

Σχέσεις με τις επιτροπές

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαθέτει τρεις επιτροπές και δύο υποεπιτροπές που επικεντρώνονται σε δραστηριότητες εκτός της ΕΕ («εξωτερική δράση»). Οι επιτροπές αυτές έχουν προνομιακή σχέση με τις αντιπροσωπείες.

Οι επιτροπές και οι αντιπροσωπείες αλληλοενημερώνονται για τις συνεδριάσεις και τις συζητήσεις τους, ενώ προσκαλούν τα μέλη τους αντιστοίχως να συμμετάσχουν στις διαδικασίες και τις εργασίες τους, ακόμη και όταν ταξιδεύουν εκτός της ΕΕ.

Μεταξύ των επιτροπών, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων (AFET) διαδραματίζει τον σημαντικότερο ρόλο για τις αντιπροσωπείες. Η επιτροπή AFET συντονίζει και είναι αρμόδια για τον πολιτικό έλεγχο επί των αντιπροσωπειών - όχι μόνο για τις μόνιμες αντιπροσωπείες, αλλά και για όλους τους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ταξιδεύουν για επίσημες δραστηριότητες του Κοινοβουλίου σε χώρες εκτός της ΕΕ.

Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου (INTA) έρχεται σε επαφή με όλες τις αντιπροσωπείες όταν η ημερήσια διάταξη αφορά διεθνή οικονομικά και εμπορικά θέματα.

Η Επιτροπή Ανάπτυξης (DEVE) συντονίζει τις αντιπροσωπείες που ασχολούνται με θέματα ανάπτυξης.

Πριν από τη συνάντηση οποιασδήποτε αντιπροσωπείας με εκλεγμένους αντιπροσώπους χωρών εκτός της ΕΕ, οι επιτροπές μπορούν να προτείνουν πολιτικά θέματα με τα οποία η αντιπροσωπεία θα μπορούσε ή θα πρέπει να ασχοληθεί. Μετά τη συνάντηση, ο πρόεδρος της αντιπροσωπείας ενημερώνει τις αρμόδιες επιτροπές για τα αποτελέσματα της συνάντησης.

Εστιάζοντας στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα

Πολλές αντιπροσωπείες φροντίζουν ώστε στις εργασίες τους να συμμετέχει και η Ομάδα Στήριξης της Δημοκρατίας και Εκλογικού Συντονισμού (DEG) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το εν λόγω όργανο, με επικεφαλής τους προέδρους των επιτροπών AFET και DEVE, επιβλέπει τις προσπάθειες του Κοινοβουλίου για την ενίσχυση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πέραν των συνόρων της ΕΕ.

Μία από τις βασικές δραστηριότητες της ομάδας είναι η οργάνωση αποστολών παρατήρησης εκλογών. Δέκα με δώδεκα φορές τον χρόνο, βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ταξιδεύουν σε χώρες εκτός ΕΕ στις οποίες διεξάγονται εκλογές για να παρακολουθήσουν τη διαδικασία ψηφοφορίας. Η εμπειρία τους ως εκλεγμένων αντιπροσώπων προσδίδει πολιτική αξιοπιστία στις αξιολογήσεις τους.

Η DEG επιβλέπει επίσης προγράμματα που έχουν ως στόχο να βοηθήσουν κοινοβούλια τρίτων χωρών να γίνουν ισχυρότερα και να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό τους.

Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου

Κάθε αντιπροσωπεία ορίζει ένα από τα μέλη της ως υπεύθυνο για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις εργασίες της αντιπροσωπείας.

Προσέγγιση της κοινωνίας των πολιτών και των μη κοινοβουλευτικών ενδιαφερόμενων μερών

Οι αντιπροσωπείες διατηρούν επαφές με φορείς της κοινωνίας των πολιτών και με μη κοινοβουλευτικά ενδιαφερόμενα μέρη στη χώρα ή την περιφέρεια που εμπίπτει στην αρμοδιότητά τους. Οι ανταλλαγές απόψεων μπορούν να πραγματοποιούνται στους τόπους εργασίας του Κοινοβουλίου ή σε τρίτη χώρα όταν η αντιπροσωπεία επισκέπτεται την εν λόγω χώρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικές χρονοθυρίδες συνεδριάσεων προορίζονται αποκλειστικά για τη συμμετοχή νέων και γυναικών.
Data Protection in Delegations