ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 19.7.2022
COM(2022) 349 final
2022/0219(COD)
Πρόταση
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με τη θέσπιση πράξης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης
Το γεωπολιτικό πλαίσιο της Ένωσης, το οποίο ήδη χαρακτηρίζεται από μια ασταθή κατάσταση στις γειτονικές περιοχές της Ευρώπης εδώ και πολλά χρόνια, καθώς και από ένα σύνθετο και δύσκολο περιβάλλον, έχει αλλάξει δραματικά υπό το πρίσμα της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Η επανεμφάνιση των εδαφικών συγκρούσεων και των πολεμικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας στο ευρωπαϊκό έδαφος απαιτεί από τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τα αμυντικά τους σχέδια και τις αμυντικές τους δυνατότητες.
Κατά τη σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στις 11 Μαρτίου 2022 στις Βερσαλλίες, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ δεσμεύθηκαν να «ενισχύσουν τις ευρωπαϊκές αμυντικές δυνατότητες» μετά τη ρωσική στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας. Η διακήρυξη των Βερσαλλιών αναφέρει συγκεκριμένα ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες· να ενισχύσουν τη συνεργασία μέσω κοινών έργων· να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις και να πετύχουν τους στόχους όσον αφορά τις δυνατότητες· να τονώσουν την καινοτομία, μεταξύ άλλων μέσω στρατιωτικών/μη στρατιωτικών συνεργειών· και να ενισχύσουν και να αναπτύξουν την αμυντική βιομηχανία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ. Επιπλέον, το Συμβούλιο κάλεσε «την Επιτροπή, σε συντονισμό με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, να υποβάλει ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας έως τα μέσα Μαΐου και να προτείνει οποιαδήποτε περαιτέρω πρωτοβουλία κρίνεται αναγκαία για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας».
Ανταποκρινόμενη στην πρόσκληση αυτή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος υπέβαλαν κοινή ανακοίνωση σχετικά με την ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας και τη μελλοντική πορεία (στο εξής: κοινή ανακοίνωση) στις 18 Μαΐου 2022. Η ανακοίνωση αυτή παρείχε πληροφορίες σχετικά με τρεις βασικούς τύπους κενών: το χρηματοδοτικό κενό, το βιομηχανικό κενό και το κενό δυνατοτήτων. Στην κοινή ανακοίνωση επισημαίνεται ότι οι πρόσφατες δημοσιονομικές αυξήσεις των κρατών μελών προκύπτουν ύστερα από χρόνια σημαντικών περικοπών και σοβαρών υποεπενδύσεων. Οι εν λόγω υποεπενδύσεις στις αμυντικές δαπάνες οδήγησαν σε κενά στη βιομηχανία και στις δυνατότητες στην ΕΕ και στα σημερινά χαμηλά επίπεδα αποθεμάτων αμυντικού εξοπλισμού. Οι μεταφορές αμυντικού εξοπλισμού στην Ουκρανία, σε συνδυασμό με ένα επίπεδο αποθεμάτων προσαρμοσμένο σε καιρό ειρήνης, οδήγησαν στην εμφάνιση επειγόντων και κρίσιμων κενών όσον αφορά τον στρατιωτικό εξοπλισμό.
Η κοινή ανακοίνωση υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αποκαταστήσουν επειγόντως την αμυντική μαχητική ετοιμότητα υπό το πρίσμα της κατάστασης της ασφάλειας και των μεταφορών που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί στην Ουκρανία. Ειδικότερα, η αναπλήρωση των αποθεμάτων υλικού θα τους επιτρέψει επίσης να παράσχουν περαιτέρω βοήθεια στην Ουκρανία.
Η κοινή ανακοίνωση αναφέρει ότι, καθώς τα κράτη μέλη θα προχωρήσουν στην αναπλήρωση των αποθεμάτων τους και στην αύξηση της ποσότητας του αμυντικού εξοπλισμού τους, θα πρέπει να αξιοποιήσουν την ευκαιρία να το πράξουν με συνεργατικό τρόπο. Με τον τρόπο αυτόν, θα επιτευχθεί καλύτερη σχέση ποιότητας/τιμής, θα ενισχυθεί η διαλειτουργικότητα και θα αποφευχθεί η αδυναμία των πλέον εκτεθειμένων κρατών μελών της ΕΕ να αποκτήσουν ό,τι χρειάζονται, λόγω των αντικρουόμενων απαιτήσεων από την αμυντική βιομηχανία, η οποία δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε μια τέτοια αύξηση της ζήτησης βραχυπρόθεσμα.
Χωρίς συντονισμό και συνεργασία, η αύξηση των επενδύσεων των κρατών μελών στον τομέα της άμυνας εγκυμονεί τον κίνδυνο να επιδεινώσει τον κατακερματισμό του ευρωπαϊκού αμυντικού τομέα, να περιορίσει τις δυνατότητες συνεργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του εξοπλισμού, να εντείνει τις εξωτερικές εξαρτήσεις και να παρεμποδίσει πιθανώς τη διαλειτουργικότητα. Οι επιλογές όσον αφορά τις βραχυπρόθεσμες εξαγορές θα έχουν πιο μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην ισχύ στην αγορά για την ευρωπαϊκή βιομηχανική και τεχνολογική βάση στον τομέα της άμυνας (ΕΒΤΒΑ) και στις ευκαιρίες για τις επόμενες δεκαετίες.
Δεδομένης της ανάγκης έγκαιρης και στοχευμένης στήριξης των κρατών μελών για την ενίσχυση των αμυντικών τους ικανοτήτων σε αυτήν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να δοθούν κίνητρα για κοινές προμήθειες μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ με τη χρήση ενός ειδικού βραχυπρόθεσμου μέσου για τη θέσπιση πράξης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών (στο εξής: μέσο).
Η χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ μέσω του μέσου θα πρέπει να ενθαρρύνει τη συνεργατική διαδικασία αμυντικών προμηθειών από τα κράτη μέλη και να ωφελήσει την ΕΒΤΒΑ, διασφαλίζοντας παράλληλα την ικανότητα δράσης, την ασφάλεια εφοδιασμού και την αυξημένη διαλειτουργικότητα των ενόπλων δυνάμεων των κρατών μελών της ΕΕ.
Ένα τέτοιο μέσο θα πρέπει να θεσπιστεί για να δοθούν κίνητρα σε όσα κράτη μέλη είναι πρόθυμα να επιδιώξουν κοινές προμήθειες για την κάλυψη αυτών των κενών. Το μέσο θα πρέπει να αποτελεί ειδικό εργαλείο σχεδιασμένο για την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων και συνεπειών που έχει για την Ένωση ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Το μέσο θα ακολουθήσει τη σύσταση ειδικής ομάδας για τις από κοινού αμυντικές προμήθειες, η οποία θα στηρίζει τον συντονισμό των εξαιρετικά βραχυπρόθεσμων αναγκών τους όσον αφορά τις προμήθειες για την αντιμετώπιση της νέας κατάστασης στον τομέα της ασφάλειας. Μετά τη δημιουργία του μέσου, η Επιτροπή θα προτείνει κανονισμό για το ευρωπαϊκό επενδυτικό πρόγραμμα στον τομέα της άμυνας (EDIP). Ο κανονισμός EDIP θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως βάση για μελλοντικά κοινά έργα ανάπτυξης και προμηθειών υψηλού κοινού ενδιαφέροντος για την ασφάλεια των κρατών μελών και της Ένωσης, και κατ’ επέκταση της λογικής του βραχυπρόθεσμου μέσου, για πιθανή συνδεδεμένη χρηματοδοτική παρέμβαση της Ένωσης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής βάσης στον τομέα της άμυνας, ιδίως για έργα τα οποία κανένα μεμονωμένο κράτος μέλος δεν θα μπορούσε να αναπτύξει μόνο του ή να συνάψει συμβάσεις προμήθειας μόνο του.
•Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής
Το μέσο συνάδει με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (ΕΤΑ). Συμπληρώνει το ΕΤΑ και βασίζεται στην ίδια νομική βάση. Παρότι το ΕΤΑ παρέχει κίνητρα για τη συνεργασία νομικών οντοτήτων σε έργα έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας, το μέσο θα στηρίξει τη συνεργασία για κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας. Το μέσο υιοθετεί επίσης την προσέγγιση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας όσον αφορά την απαγόρευση της στήριξης αγαθών ή υπηρεσιών που απαγορεύονται από το εφαρμοστέο διεθνές δίκαιο, ή φονικών αυτόνομων όπλων χωρίς τη δυνατότητα ουσιαστικού ανθρώπινου ελέγχου επί των αποφάσεων επιλογής και εμπλοκής κατά τη διενέργεια επιθέσεων κατά ανθρώπων.
•Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης
Το μέσο θα συμπληρώσει τις υφιστάμενες συνεργατικές πρωτοβουλίες της ΕΕ στον τομέα της άμυνας, όπως η μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία (PESCO), και θα δημιουργήσει συνέργειες με την υλοποίηση της στρατηγικής πυξίδας για την ασφάλεια και την άμυνα, και με άλλα προγράμματα της ΕΕ, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας.
Το μέσο θα εφαρμοστεί επίσης σε πλήρη συνοχή με το σχέδιο ανάπτυξης δυνατοτήτων (CDP) της ΕΕ που προσδιορίζει τις προτεραιότητες όσον αφορά τις αμυντικές δυνατότητες σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και με τη συντονισμένη ετήσια επανεξέταση της ΕΕ στον τομέα της άμυνας (CARD), η οποία, μεταξύ άλλων, εντοπίζει νέες ευκαιρίες συνεργασίας στον τομέα της άμυνας. Στο πλαίσιο αυτό, μπορούν επίσης να ληφθούν υπόψη σχετικές δραστηριότητες που ασκούν ο Οργανισμός Βορειοατλαντικού Συμφώνου (NATO) και άλλοι εταίροι, όταν εξυπηρετούν συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας της Ένωσης και δεν αποκλείουν τη συμμετοχή κανενός κράτους μέλους.
2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ
•Νομική βάση
Με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΒΤΒΑ μέσω της στήριξης της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα των αμυντικών κοινών προμηθειών, η πρόταση βασίζεται στο άρθρο 173 της ΣΛΕΕ (στήριξη της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας).
•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)
Μολονότι η συνεργασία παρουσιάζει αρκετά προφανή πλεονεκτήματα (αυξημένη διαλειτουργικότητα, μειωμένο μοναδιαίο κόστος και κόστος συντήρησης), τα κράτη μέλη της ΕΕ εξακολουθούν να προμηθεύονται αμυντικά συστήματα κατά κύριο λόγο με εθνικό τρόπο.
Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από διάφορους παράγοντες:
–αυξημένη πολυπλοκότητα και διοικητική επιβάρυνση της συνεργασίας·
–διαφορετικές εθνικές απαιτήσεις·
–διαφορετικά χρονοδιαγράμματα προμηθειών και έλλειψη δημοσιονομικού συγχρονισμού·
–ζητήματα ασφάλειας των πληροφοριών·
–ζητήματα εθνικής βιομηχανικής πολιτικής στον τομέα της άμυνας·
–έλλειψη εθνικής εμπειρογνωσίας στους οργανισμούς προμηθειών.
Σύμφωνα με τα αμυντικά δεδομένα του ΕΟΑ για το 2020, τα κράτη μέλη της ΕΕ επένδυσαν μόνο 4,1 δισ. EUR σε συνεργατικές προμήθειες αμυντικού εξοπλισμού (11 % των συνολικών δαπανών τους), δηλαδή μείωση κατά 13 % σε σύγκριση με το 2019.
Το ποσοστό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο από τον στόχο αναφοράς του 35 % για το οποίο δεσμεύθηκαν τα κράτη μέλη. Ο κατακερματισμός της αμυντικής αγοράς από την πλευρά της ζήτησης οδηγεί σε μια σειρά προβλημάτων και ανεπαρκειών, μεταξύ άλλων και από την πλευρά της προσφοράς, ενώ παράλληλα αυξάνει το κόστος συντήρησης μιας πληθώρας διαφορετικών συστημάτων.
Εάν δεν αντιμετωπιστεί αυτή η τρέχουσα τάση, θα συνεχίσει να υπονομεύει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της ΕΒΤΒΑ και να επηρεάζει τις προοπτικές της στην αγορά κατά την επόμενη δεκαετία.
Ταυτόχρονα, στο σημερινό πλαίσιο της αγοράς στον τομέα της άμυνας, που χαρακτηρίζεται από αυξημένη απειλή για την ασφάλεια και ρεαλιστική προοπτική σύγκρουσης μεγάλης κλίμακας, τα κράτη μέλη αυξάνουν ταχέως τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους και στοχεύουν σε ανάλογες αγορές εξοπλισμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μέγεθος ζήτησης που υπερβαίνει την παραγωγική ικανότητα της ΕΒΤΒΑ, η οποία επί του παρόντος είναι προσαρμοσμένη για καιρό ειρήνης.
Κατά συνέπεια, μπορεί να αναμένεται υψηλός πληθωρισμός τιμών, καθώς και μεγαλύτερες καθυστερήσεις στον χρόνο παράδοσης, οι οποίες ενδέχεται να βλάψουν την ασφάλεια των πολιτών της ΕΕ. Οι αμυντικές βιομηχανίες πρέπει να εξασφαλίσουν την παραγωγική ικανότητα που απαιτείται για την επεξεργασία παραγγελιών, καθώς και κρίσιμες πρώτες ύλες και επιμέρους εξαρτήματα. Στο πλαίσιο αυτό, οι κατασκευαστές στον τομέα της άμυνας ενδέχεται να ευνοούν τις μεγάλες παραγγελίες, αφήνοντας ενδεχομένως εκτεθειμένες τις πλέον ευάλωτες χώρες, οι οποίες δεν διαθέτουν το κρίσιμο μέγεθος και τα οικονομικά μέσα για τη διασφάλιση μεγάλων παραγγελιών.
Ο κατακερματισμός των παραγγελιών που πραγματοποιούνται μεμονωμένα από τα κράτη μέλη αναμένεται να έχει ως αποτέλεσμα πιο περιορισμένες προοπτικές αγοράς για τις εταιρείες στον τομέα της άμυνας και να οδηγήσει αναγκαστικά σε αυξημένο κατακερματισμό της προσφοράς, επιβαρύνοντας έτσι σημαντικά την οικονομική αποδοτικότητα του τομέα και επιδεινώνοντας την ανταγωνιστικότητα της ΕΒΤΒΑ.
Ως εκ τούτου, η παροχή κινήτρων για από κοινού προμήθειες αποτελεί αναγκαιότητα και θα είχε το πλεονέκτημα ότι, ενώ η αμυντική βιομηχανία μπορεί να προσαρμοστεί ταχύτερα στις τρέχουσες διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς, οι εθνικές ένοπλες δυνάμεις θα επιτύχουν καλύτερους όρους και καλύτερα χρονοδιαγράμματα παράδοσης, αν συνεργαστούν κατά τη φάση των αγορών. Επιπλέον, η συνεργασία στον τομέα των αγορών αναμένεται να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους εκμετάλλευσης, συντήρησης και απόσυρσης των συστημάτων (το κόστος εκτιμάται στο 55 % του συνολικού κόστους ενός εξοπλισμού).
Κατά συνέπεια, η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί πολιτική παρέμβαση σε επίπεδο ΕΕ για τη βελτίωση του επιπέδου συνεργασίας με την παροχή κινήτρων για οικονομική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών στη διαδικασία αμυντικών προμηθειών. Η παρέμβαση αυτή είναι επωφελής τόσο για την ασφάλεια των πολιτών της ΕΕ όσο και για την ΕΒΤΒΑ.
•Αναλογικότητα
Η προτεινόμενη προσέγγιση πολιτικής είναι ανάλογη προς την κλίμακα και τη σοβαρότητα των προβλημάτων που έχουν εντοπιστεί, δηλαδή την ανάγκη να επιταχυνθεί η προσαρμογή της βιομηχανίας στις διαρθρωτικές αλλαγές και να ενθαρρυνθεί ένα περιβάλλον ευνοϊκό για τη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων στο πλαίσιο ενός συστήματος ανοικτών και ανταγωνιστικών αγορών με την παροχή κινήτρων για συνεργασία και συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών. Σέβεται τα όρια μιας πιθανής παρέμβασης της Ένωσης βάσει των Συνθηκών.
Η πρωτοβουλία περιορίζεται σε στόχους που τα κράτη μέλη μεμονωμένα δεν είναι σε θέση να επιτύχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, ενώ μπορεί να αναμένεται ότι η Ένωση θα επιτύχει καλύτερα αποτελέσματα.
•Επιλογή της νομικής πράξης
Η Επιτροπή προτείνει κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη σύσταση του μέσου. Πρόκειται για την πλέον κατάλληλη νομική πράξη δεδομένου ότι μόνο ένας κανονισμός, με τις άμεσα εφαρμοστέες νομικές διατάξεις του, μπορεί να παράσχει τον αναγκαίο βαθμό ομοιομορφίας που απαιτείται για τη θέσπιση και τη λειτουργία ενός ενωσιακού μέσου που αποσκοπεί στην προώθηση της ενίσχυσης ενός βιομηχανικού τομέα σε ολόκληρη την Ευρώπη.
3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ
•Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας
Δεν υπάρχει προηγούμενη νομοθεσία που να καλύπτει ή να αφορά τη συγκεκριμένη δράση. Μέχρι σήμερα, δεν υπήρχαν άλλες νομοθετικές πρωτοβουλίες της Ένωσης στον τομέα της άμυνας με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΒΤΒΑ, ιδίως με την επιτάχυνση, με συνεργατικό τρόπο, της προσαρμογής της βιομηχανίας στις διαρθρωτικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της παραγωγικής της ικανότητας. Επίσης, δεν υπήρχαν άλλες νομοθετικές πρωτοβουλίες της Ένωσης στον τομέα της άμυνας με στόχο την προώθηση της συνεργασίας στη διαδικασία αμυντικών προμηθειών μεταξύ των συμμετεχόντων κρατών μελών. Ως εκ τούτου, δεν έχει πραγματοποιηθεί προηγούμενη εκ των υστέρων αξιολόγηση ή έλεγχος καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας για την παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία.
•Εκτίμηση επιπτώσεων
Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 30ής και 31ης Μαΐου 2022, το Συμβούλιο κλήθηκε να εξετάσει επειγόντως το βραχυπρόθεσμο μέσο. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή υποβάλλει την πρόταση κανονισμού για τη θέσπιση του μέσου χωρίς να περιλαμβάνει εκτίμηση των επιπτώσεων, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους συννομοθέτες να την λάβουν το συντομότερο δυνατόν.
•Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου
Το μέσο δεν αναμένεται να αυξήσει τη διοικητική επιβάρυνση.
Η προτεινόμενη προσέγγιση με βάση τις επιδόσεις, η οποία βασίζεται στην αιρεσιμότητα μεταξύ της εκταμίευσης των πληρωμών και της επίτευξης των οροσήμων και των στόχων από την κοινοπραξία, αποτελεί επίσης στοιχείο απλούστευσης της εφαρμογής του μέσου.
•Θεμελιώδη δικαιώματα
Η ενίσχυση της ασφάλειας των πολιτών της ΕΕ μπορεί να συμβάλει στη διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους.
Επιπλέον, δεν είναι επιλέξιμες για στήριξη από το μέσο δράσεις για αμυντικές κοινές προμήθειες αγαθών ή υπηρεσιών οι οποίες απαγορεύονται από το εφαρμοστέο διεθνές δίκαιο.
Δεν είναι επιλέξιμες για στήριξη από το μέσο ούτε δράσεις με σκοπό την κοινή προμήθεια φονικών αυτόνομων όπλων χωρίς τη δυνατότητα ουσιαστικού ανθρώπινου ελέγχου επί των αποφάσεων επιλογής και εμπλοκής κατά τη διενέργεια επιθέσεων κατά ανθρώπων.
4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την εφαρμογή του μέσου για την περίοδο από την ΧΧ 2022 έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 ανέρχεται σε 500 εκατ. EUR σε τρέχουσες τιμές.
Ο αντίκτυπος για την περίοδο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου όσον αφορά τον απαιτούμενο προϋπολογισμό και τους απαιτούμενους ανθρώπινους πόρους επεξηγείται αναλυτικά στο νομοθετικό δημοσιονομικό δελτίο που επισυνάπτεται στην πρόταση.
5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
•Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων
Η Επιτροπή θα πρέπει να παρακολουθεί τακτικά τις δράσεις της, να επανεξετάζει την πρόοδο που σημειώνεται ως προς την επίτευξη των αναμενόμενων αποτελεσμάτων, καθώς και να εξετάζει συνέργειες με άλλα συμπληρωματικά προγράμματα της Ένωσης. Η Επιτροπή θα πρέπει να συντάξει έκθεση αξιολόγησης για το μέσο και να την κοινοποιήσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Στην έκθεση αυτή θα αξιολογείται κυρίως η πρόοδος που έχει σημειωθεί όσον αφορά την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στην πρόταση.
2022/0219 (COD)
Πρόταση
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με τη θέσπιση πράξης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 173 παράγραφος 3,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,
Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,
Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Κατά τη σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στις 11 Μαρτίου στις Βερσαλλίες, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ δεσμεύθηκαν να «ενισχύσουν τις ευρωπαϊκές αμυντικές δυνατότητες» μετά τη ρωσική στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας. Συμφώνησαν να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες, να εντείνουν τη συνεργασία μέσω κοινών έργων και κοινών προμηθειών αμυντικών δυνατοτήτων, να καλύψουν τις ελλείψεις, να τονώσουν την καινοτομία, καθώς και να ενισχύσουν και να αναπτύξουν την αμυντική βιομηχανία της ΕΕ.
(2)Η αδικαιολόγητη εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022 και η συνεχιζόμενη ένοπλη σύρραξη στην Ουκρανία κατέστησαν σαφές ότι είναι ζωτικής σημασίας να αναληφθεί τώρα δράση για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων ελλείψεων. Έχει οδηγήσει στην επανεμφάνιση πολεμικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας και εδαφικών συγκρούσεων στην Ευρώπη, γεγονός που απαιτεί σημαντική αύξηση της ικανότητας των κρατών μελών να καλύψουν τα πλέον επείγοντα και κρίσιμα κενά, ιδίως εκείνα που επιδεινώθηκαν από τη μεταφορά αμυντικών προϊόντων στην Ουκρανία.
(3)Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος υπέβαλαν κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας και μελλοντική πορεία» στις 18 Μαΐου 2022. Στην ανακοίνωση υπογραμμίστηκε η ύπαρξη κενών στη χρηματοδότηση, τη βιομηχανία και τις δυνατότητες στον τομέα της άμυνας εντός της ΕΕ.
(4)Ένα ειδικό βραχυπρόθεσμο μέσο, σχεδιασμένο με πνεύμα αλληλεγγύης, αναφέρθηκε ως εργαλείο παροχής κινήτρων στα κράτη μέλη, σε προαιρετική βάση, ώστε αυτά να επιδιώξουν κοινές προμήθειες για την κάλυψη των πλέον επειγόντων και κρίσιμων κενών, ιδίως εκείνων που δημιουργήθηκαν από την αντίδραση στην τρέχουσα επίθεση της Ρωσίας, με τρόπο συνεργατικό.
(5)Ένα τέτοιο νέο μέσο θα συμβάλει στην ενίσχυση των κοινών αμυντικών προμηθειών και, μέσω της σχετικής ενωσιακής χρηματοδότησης, στην ενίσχυση των αμυντικών βιομηχανικών δυνατοτήτων της ΕΕ.
(6)Συνεπώς, η ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών αυτών. Πράγματι, εξακολουθούν να υπάρχουν δυσκολίες και κενά και η ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση στον τομέα της άμυνας παραμένει σε μεγάλο βαθμό κατακερματισμένη, χωρίς επαρκή συνεργατική δράση και διαλειτουργικότητα των προϊόντων.
(7)Στο σημερινό πλαίσιο της αγοράς στον τομέα της άμυνας, που χαρακτηρίζεται από αυξημένη απειλή για την ασφάλεια και ρεαλιστική προοπτική σύγκρουσης μεγάλης κλίμακας, τα κράτη μέλη αυξάνουν ταχέως τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους και στοχεύουν σε ανάλογες αγορές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μέγεθος ζήτησης που υπερβαίνει την παραγωγική ικανότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας, η οποία επί του παρόντος είναι προσαρμοσμένη για καιρό ειρήνης.
(8)Κατά συνέπεια, μπορεί να αναμένεται υψηλός πληθωρισμός τιμών, καθώς και μεγαλύτερες καθυστερήσεις στον χρόνο παράδοσης, οι οποίες ενδέχεται να βλάψουν την ασφάλεια της Ένωσης και των κρατών μελών της. Οι αμυντικές βιομηχανίες πρέπει να εξασφαλίσουν την παραγωγική ικανότητα που απαιτείται για την επεξεργασία παραγγελιών, καθώς και κρίσιμες πρώτες ύλες και επιμέρους εξαρτήματα. Στο πλαίσιο αυτό, οι παραγωγοί ενδέχεται να ευνοούν τις μεγάλες παραγγελίες, αφήνοντας ενδεχομένως εκτεθειμένες τις πλέον ευάλωτες χώρες, οι οποίες δεν διαθέτουν το κρίσιμο μέγεθος και τα οικονομικά μέσα για τη διασφάλιση μεγάλων παραγγελιών.
(9)Επιπλέον, θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες ώστε η αύξηση των δαπανών να οδηγήσει σε μια πολύ ισχυρότερη ευρωπαϊκή βιομηχανική και τεχνολογική βάση στον τομέα της άμυνας. Πράγματι, χωρίς συντονισμό και συνεργασία, οι αυξημένες εθνικές επενδύσεις είναι πιθανό να επιδεινώσουν τον κατακερματισμό της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
(10)Υπό το πρίσμα των ανωτέρω προκλήσεων και των σχετικών διαρθρωτικών αλλαγών στην αμυντική βιομηχανία της ΕΕ, κρίνεται αναγκαία η επιτάχυνση της προσαρμογής της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της αποδοτικότητάς της και, ως εκ τούτου, η συμβολή στην ενίσχυση και τη μεταρρύθμιση των αμυντικών βιομηχανικών δυνατοτήτων των κρατών μελών. Η αντιμετώπιση των βιομηχανικών ελλείψεων θα πρέπει να περιλαμβάνει την άμεση αντιμετώπιση των πλέον επειγόντων κενών.
(11)Ειδικότερα, θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για κοινές επενδύσεις και προμήθειες στον τομέα της άμυνας, καθώς οι εν λόγω συνεργατικές δράσεις θα διασφαλίσουν ότι οι αναγκαίες αλλαγές στη βιομηχανική βάση της ΕΕ πραγματοποιούνται με συνεργατικό τρόπο, ώστε να αποφευχθεί ο περαιτέρω κατακερματισμός της βιομηχανίας.
(12)Για τον σκοπό αυτόν, θα πρέπει να θεσπιστεί ένα βραχυπρόθεσμο μέσο για την αύξηση της συνεργασίας των κρατών μελών κατά τη φάση των αμυντικών προμηθειών (στο εξής: μέσο). Θα παρέχει κίνητρα στα κράτη μέλη να επιδιώξουν συνεργατικές δράσεις και, ιδίως, όταν προβαίνουν σε προμήθειες για την κάλυψη αυτών των κενών, να το πράττουν από κοινού, αυξάνοντας το επίπεδο διαλειτουργικότητας και ενισχύοντας και μεταρρυθμίζοντας τις βιομηχανικές δυνατότητές τους στον τομέα της άμυνας.
(13)Το βραχυπρόθεσμο μέσο θα πρέπει να αντισταθμίζει την πολυπλοκότητα και τους κινδύνους που συνδέονται με τις εν λόγω από κοινού δράσεις, ενώ παράλληλα θα πρέπει να διευκολύνει τις οικονομίες κλίμακας στις δράσεις που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης, με αποτέλεσμα την αύξηση της ανθεκτικότητας της ικανότητας και της ασφάλειας εφοδιασμού της Ένωσης. Η παροχή κινήτρων για κοινές προμήθειες αναμένεται ότι θα έχει επίσης ως αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους όσον αφορά την εκμετάλλευση, τη συντήρηση και την απόσυρση των συστημάτων.
(14)Το μέσο αυτό θα αξιοποιήσει και θα λάβει υπόψη τις εργασίες της ειδικής ομάδας για τις από κοινού αμυντικές προμήθειες που συστάθηκε από την Επιτροπή και τον Ύπατο Εκπρόσωπο/επικεφαλής του οργανισμού, σύμφωνα με την κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας και μελλοντική πορεία», για τον συντονισμό των πολύ βραχυπρόθεσμων αναγκών σε αμυντικές προμήθειες και τη συνεργασία με τα κράτη μέλη και τους κατασκευαστές στον τομέα άμυνας της ΕΕ, με στόχο τη στήριξη των από κοινού προμηθειών προς αναπλήρωση των αποθεμάτων, ιδίως υπό το πρίσμα της στήριξης που παρέχεται στην Ουκρανία.
(15)Το μέσο συνάδει με υφιστάμενες συνεργατικές πρωτοβουλίες της ΕΕ στον τομέα της άμυνας, όπως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας και της μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO), και δημιουργεί συνέργειες με άλλα προγράμματα της ΕΕ. Το μέσο συνάδει πλήρως με τη φιλοδοξία της στρατηγικής πυξίδας.
(16)Δεδομένου ότι το μέσο αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της αποδοτικότητας της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης, προκειμένου οι συμβάσεις κοινών προμηθειών να επωφελούνται από το μέσο, θα πρέπει να ανατίθενται σε νομικές οντότητες οι οποίες είναι εγκατεστημένες στην Ένωση ή σε συνδεδεμένες χώρες και δεν τελούν υπό τον έλεγχο μη συνδεδεμένων τρίτων χωρών ή οντοτήτων μη συνδεδεμένων τρίτων χωρών. Σε αυτό το πλαίσιο ο έλεγχος θα πρέπει να νοείται ως δυνατότητα άσκησης αποφασιστικής επιρροής σε μία νομική οντότητα, άμεσα ή έμμεσα, μέσω μίας ή περισσότερων ενδιάμεσων νομικών οντοτήτων. Επιπροσθέτως, για να διασφαλιστεί η προστασία των βασικών συμφερόντων ασφάλειας και άμυνας της Ένωσης και των κρατών μελών της, οι υποδομές, οι εγκαταστάσεις, τα περιουσιακά στοιχεία και οι πόροι των αναδόχων και των υπεργολάβων που συμμετέχουν σε κοινή προμήθεια και χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της κοινής προμήθειας βρίσκονται στο έδαφος κράτους μέλους ή συνδεδεμένης τρίτης χώρας.
(17)Σε ορισμένες περιπτώσεις, θα πρέπει να είναι δυνατή η παρέκκλιση από την αρχή ότι οι ανάδοχοι και οι υπεργολάβοι που εμπλέκονται σε κοινή προμήθεια στηριζόμενη από το μέσο δεν τελούν υπό τον έλεγχο μη συνδεδεμένων τρίτων χωρών ή οντοτήτων μη συνδεδεμένων τρίτων χωρών. Συγκεκριμένα, νομική οντότητα που είναι εγκατεστημένη στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη τρίτη χώρα και τελεί υπό τον έλεγχο μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας ή οντότητας μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας μπορεί να συμμετέχει ως ανάδοχος και υπεργολάβος που εμπλέκεται στην κοινή προμήθεια, εάν πληρούνται αυστηρές προϋποθέσεις ως προς τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας της Ένωσης και των κρατών μελών της, όπως αυτά καθορίζονται στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας σύμφωνα με τον τίτλο V της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), καθώς επίσης και ως προς την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας.
(18)Επιπλέον, στις διαδικασίες και συμβάσεις κοινών προμηθειών περιλαμβάνεται επίσης απαίτηση να μην υπόκειται το αμυντικό προϊόν σε έλεγχο ή περιορισμό από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας.
(19)Οι επιχορηγήσεις στο πλαίσιο του μέσου μπορούν να λάβουν τη μορφή χρηματοδότησης που δεν συνδέεται με το κόστος με βάση την επίτευξη αποτελεσμάτων σε σχέση με δέσμες εργασιών, ορόσημα ή στόχους της διαδικασίας κοινών προμηθειών, ώστε να δημιουργηθεί ο αναγκαίος χαρακτήρας κινήτρου.
(20)Όταν η επιχορήγηση της Ένωσης λαμβάνει τη μορφή χρηματοδότησης που δεν συνδέεται με το κόστος, η Επιτροπή θα πρέπει να καθορίζει στο πρόγραμμα εργασίας τους όρους χρηματοδότησης για κάθε δράση, ειδικότερα α) την περιγραφή της δράσης που συνεπάγεται συνεργασία για κοινές προμήθειες με σκοπό την αντιμετώπιση των πλέον επειγουσών και κρίσιμων αναγκών για ικανότητες, β) τα ορόσημα για την υλοποίηση της δράσης, γ) την κατά προσέγγιση τάξη μεγέθους που αναμένεται από την κοινή προμήθεια και δ) τη μέγιστη διαθέσιμη συνεισφορά της Ένωσης.
(21)Για τη δημιουργία χαρακτήρα κινήτρου, το επίπεδο της συνεισφοράς της Ένωσης μπορεί να διαφοροποιείται βάσει παραγόντων, όπως α) η πολυπλοκότητα της κοινής προμήθειας, για την οποία ένα ποσοστό του αναμενόμενου μεγέθους της σύμβασης προμήθειας, βάσει πείρας αποκτηθείσας σε παρόμοιες δράσεις, μπορεί να χρησιμεύσει ως αρχική προσεγγιστική τιμή, β) τα χαρακτηριστικά της συνεργασίας, όπως η από κοινού χρήση, η δημιουργία αποθεμάτων, η ιδιοκτησία ή η συντήρηση, από τα οποία είναι πιθανό να προκύψουν ισχυρότερα αποτελέσματα διαλειτουργικότητας και μακροπρόθεσμα επενδυτικά μηνύματα για τη βιομηχανία, και γ) ο αριθμός των συμμετεχόντων κρατών μελών ή συνδεδεμένων χωρών ή η συμπερίληψη πρόσθετων κρατών μελών ή συνδεδεμένων χωρών σε υφιστάμενες συνεργασίες.
(22)Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ορίσουν φορέα προμηθειών που θα διενεργεί κοινές προμήθειες για λογαριασμό τους. Ο φορέας προμηθειών θα πρέπει να είναι αναθέτουσα αρχή εγκατεστημένη σε κράτος μέλος ή σε συνδεδεμένη τρίτη χώρα, συμπεριλαμβανομένων φορέων της Ένωσης ή διεθνών οργανισμών, όπως ο Κοινός Οργανισμός Συνεργασίας στον τομέα των Εξοπλισμών (OCCAR).
(23)Σύμφωνα με το άρθρο 193 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού, η επιχορήγηση ενεργειών που έχουν ήδη αρχίσει χορηγείται μόνον στις περιπτώσεις που ο αιτών μπορεί να αποδείξει την ανάγκη έναρξης της ενέργειας πριν από την υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης. Ωστόσο, οι χρηματοδοτικές συνεισφορές δεν θα πρέπει να καλύπτουν περίοδο πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επιχορήγησης, με εξαίρεση δεόντως αιτιολογημένες εξαιρετικές περιπτώσεις. Για να αποφευχθεί οποιαδήποτε διαταραχή της ενωσιακής στήριξης που θα μπορούσε να είναι επιζήμια για τα συμφέροντα της Ένωσης, θα πρέπει να είναι δυνατόν να προβλέπονται στην απόφαση χρηματοδότησης χρηματοδοτικές συνεισφορές σε δράσεις που καλύπτουν την περίοδο από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, ακόμη και αν αυτές είχαν αρχίσει πριν από την υποβολή της αίτησης επιχορήγησης.
Ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 (στο εξής: δημοσιονομικός κανονισμός) εφαρμόζεται στο παρόν πρόγραμμα. Θεσπίζει κανόνες για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ένωσης, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται κανόνες για επιχορηγήσεις.
(25)Ο παρών κανονισμός καθορίζει χρηματοδοτικό κονδύλιο για το Ταμείο το οποίο θα αποτελεί το ποσό προνομιακής αναφοράς, κατά την έννοια του σημείου 18 της διοργανικής συμφωνίας, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, καθώς και τους νέους ιδίους πόρους, συμπεριλαμβανομένου ενός οδικού χάρτη για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων (διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2020), για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού.
(26)Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2988/95 του Συμβουλίου, τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου και τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης πρέπει να προστατεύονται μέσω αναλογικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων της πρόληψης, του εντοπισμού, της διόρθωσης και της διερεύνησης παρατυπιών και περιπτώσεων απάτης, της ανάκτησης των απολεσθέντων, αχρεωστήτως καταβληθέντων ή μη ορθώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων και, όταν χρειάζεται, της επιβολής διοικητικών κυρώσεων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 και τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) μπορεί να διενεργεί έρευνες, μεταξύ των οποίων και επιτόπιους ελέγχους και εξακριβώσεις, με στόχο να διαπιστωθεί αν υπήρξε απάτη, διαφθορά ή οποιαδήποτε άλλη παράνομη δραστηριότητα σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) μπορεί να διερευνά και να ασκεί δίωξη σε υποθέσεις απάτης και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, όπως προβλέπεται στην οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, κάθε πρόσωπο ή οντότητα που λαμβάνει κονδύλια της Ένωσης πρέπει να συνεργάζεται πλήρως για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, να παρέχει τα αναγκαία δικαιώματα και την πρόσβαση που απαιτείται στην Επιτροπή, στην OLAF, στην EPPO και στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) και να διασφαλίζει ότι τυχόν τρίτοι που συμμετέχουν στην εκτέλεση κονδυλίων της Ένωσης εκχωρούν ισοδύναμα δικαιώματα.
(27)Σύμφωνα με το άρθρο 94 της απόφασης 2013/755/ΕΕ του Συμβουλίου, τα φυσικά πρόσωπα και οι οντότητες που είναι εγκατεστημένες στις υπερπόντιες χώρες και εδάφη (ΥΧΕ) είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση με την επιφύλαξη των κανόνων και των στόχων του μέσου και των ενδεχόμενων συμφωνιών που ισχύουν στο κράτος μέλος με το οποίο είναι συνδεδεμένη η σχετική υπερπόντια χώρα ή έδαφος.
(28)Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, που διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη αυτών των στόχων,
ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
Άρθρο 1
Αντικείμενο
Ο παρών κανονισμός θεσπίζει πράξη για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών (στο εξής: μέσο).
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
(1)«κοινή προμήθεια»: συνεργατική προμήθεια που διεξάγεται από κοινού από τουλάχιστον τρία κράτη μέλη·
(2)«έλεγχος από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή από οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας»: η δυνατότητα άσκησης αποφασιστικής επιρροής σε νομική οντότητα άμεσα, είτε έμμεσα μέσω μίας ή περισσότερων ενδιάμεσων νομικών οντοτήτων·
(3)«δομή εκτελεστικής διαχείρισης»: όργανο νομικής οντότητας, το οποίο έχει οριστεί σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και, κατά περίπτωση, είναι υπόλογο στον διευθύνοντα σύμβουλο και εξουσιοδοτημένο να διαμορφώνει τη στρατηγική, τους στόχους και τον γενικό προσανατολισμό της νομικής οντότητας, και το οποίο επιβλέπει και παρακολουθεί τη λήψη διαχειριστικών αποφάσεων·
(4)«οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας»: νομική οντότητα η οποία είναι εγκατεστημένη σε μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή, εάν είναι εγκατεστημένη στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη χώρα, της οποίας οι δομές εκτελεστικής διαχείρισης βρίσκονται σε μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα·
(5)«φορέας προμηθειών»: αναθέτουσα αρχή εγκατεστημένη σε κράτος μέλος ή σε συνδεδεμένη χώρα, η οποία έχει οριστεί από τουλάχιστον τρία κράτη μέλη για τη διεξαγωγή κοινής προμήθειας εξ ονόματός τους, συμπεριλαμβανομένων των φορέων της Ένωσης ή διεθνών οργανισμών·
(6)«τρίτη χώρα»: χώρα που δεν είναι κράτος μέλος της Ένωσης.
Άρθρο 3
Στόχοι
1.Το μέσο έχει τους ακόλουθους ειδικούς στόχους:
α)ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της αποδοτικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας (στο εξής: ΕΒΤΒΑ) για μια πιο ανθεκτική Ένωση, ιδίως με την επιτάχυνση, με συνεργατικό τρόπο, της προσαρμογής της βιομηχανίας στις διαρθρωτικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των παραγωγικών της ικανοτήτων·
β)προώθηση της συνεργασίας στη διαδικασία αμυντικών προμηθειών μεταξύ των συμμετεχόντων κρατών μελών, γεγονός που συμβάλλει στην αλληλεγγύη, τη διαλειτουργικότητα, την πρόληψη των φαινομένων παραγκωνισμού, την αποφυγή του κατακερματισμού και την αύξηση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών.
2.Οι στόχοι επιδιώκονται με έμφαση στην ενίσχυση και την ανάπτυξη της βιομηχανικής βάσης της Ένωσης στον τομέα της άμυνας, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει ιδίως τις πλέον επείγουσες και κρίσιμες ανάγκες σε αμυντικά προϊόντα, ιδιαίτερα εκείνες που προέκυψαν ή επιδεινώθηκαν από την αντίδραση στη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας, λαμβανομένων υπόψη των εργασιών της ειδικής ομάδας για τις από κοινού αμυντικές προμήθειες.
Άρθρο 4
Προϋπολογισμός
1.Το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την εκτέλεση του μέσου για την περίοδο από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 ανέρχεται σε 500 εκατ. EUR σε τρέχουσες τιμές.
2.Το ποσό που αναφέρεται στην παράγραφο 1 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τεχνική και διοικητική βοήθεια για την υλοποίηση του μέσου, όπως για δραστηριότητες προετοιμασίας, παρακολούθησης, διαχειριστικού ελέγχου, λογιστικού ελέγχου και αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένων των εταιρικών συστημάτων τεχνολογίας πληροφοριών.
3.Πόροι που κατανέμονται στα κράτη μέλη υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης μπορούν, κατόπιν αιτήματός τους, να μεταφερθούν στο μέσο με την επιφύλαξη των όρων που καθορίζονται στις σχετικές διατάξεις του κανονισμού περί κοινών διατάξεων για την περίοδο 2021-2027. Η Επιτροπή εκτελεί τους εν λόγω πόρους άμεσα, σύμφωνα με το άρθρο 62 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 (στο εξής: δημοσιονομικός κανονισμός). Οι εν λόγω πόροι χρησιμοποιούνται προς όφελος του οικείου κράτους μέλους.
4.Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις για δραστηριότητες οι οποίες εκτείνονται σε περισσότερα του ενός οικονομικά έτη μπορούν να κατανέμονται σε περισσότερα οικονομικά έτη με ετήσιες δόσεις.
Άρθρο 5
Τρίτες χώρες συνδεδεμένες με το μέσο
Το μέσο είναι ανοικτό στη συμμετοχή των κρατών μελών και των μελών της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (συνδεδεμένες χώρες), σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.
Άρθρο 6
Εκτέλεση και μορφές χρηματοδότησης της ΕΕ
1.Το μέσο εκτελείται υπό άμεση διαχείριση σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό.
2.Η χρηματοδότηση της ΕΕ παρέχει κίνητρα για τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών προς επίτευξη των στόχων που αναφέρονται στο άρθρο 3. Η χρηματοδοτική συνεισφορά καθορίζεται λαμβανομένου υπόψη του συνεργατικού χαρακτήρα των κοινών προμηθειών συν ένα κατάλληλο ποσό για τη δημιουργία του χαρακτήρα κινήτρου που απαιτείται για την ενθάρρυνση της συνεργασίας.
3.Όταν είναι αναγκαίο για την υλοποίηση μιας δράσης, οι χρηματοδοτικές συνεισφορές μπορούν να καλύπτουν περίοδο πριν από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος για χρηματοδοτικές συνεισφορές για την εν λόγω δράση, υπό την προϋπόθεση ότι η δράση δεν έχει ξεκινήσει πριν από τις 24 Φεβρουαρίου 2022.
4.Οι επιχορηγήσεις που εκτελούνται υπό άμεση διαχείριση χορηγούνται και αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης όπως προβλέπεται στον τίτλο VIII του δημοσιονομικού κανονισμού.
Άρθρο 7
Επιλέξιμες δράσεις
1.Επιλέξιμες για χρηματοδότηση είναι μόνο οι δράσεις που πληρούν όλα τα ακόλουθα κριτήρια:
α)οι δράσεις περιλαμβάνουν συνεργασία για την κοινή προμήθεια των πλέον επειγόντων και κρίσιμων αμυντικών προϊόντων μεταξύ επιλέξιμων οντοτήτων που υλοποιούν τους στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3·
β)οι δράσεις συνεπάγονται νέα συνεργασία ή επέκταση υφιστάμενης συνεργασίας σε νέα κράτη μέλη ή συνδεδεμένες χώρες·
γ)οι δράσεις εκτελούνται από κοινοπραξία τουλάχιστον τριών κρατών μελών·
δ)οι δράσεις πληρούν τις πρόσθετες προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 8.
2.Οι ακόλουθες δράσεις δεν είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση:
α)δράσεις για κοινή προμήθεια αγαθών ή υπηρεσιών που απαγορεύονται από το εφαρμοστέο διεθνές δίκαιο·
β)δράσεις για κοινή προμήθεια φονικών αυτόνομων όπλων χωρίς τη δυνατότητα ουσιαστικού ανθρώπινου ελέγχου επί των αποφάσεων επιλογής και εμπλοκής κατά τη διενέργεια επιθέσεων κατά ανθρώπων.
Άρθρο 8
Πρόσθετοι όροι χρηματοδότησης
1.Τα κράτη μέλη ή οι συνδεδεμένες τρίτες χώρες ορίζουν φορέα προμηθειών ο οποίος ενεργεί εξ ονόματός τους για τους σκοπούς της κοινής προμήθειας. Ο φορέας προμηθειών διεξάγει τις διαδικασίες προμηθειών και συνάπτει τις προκύπτουσες συμφωνίες με αναδόχους εξ ονόματος των συμμετεχόντων κρατών μελών.
2.Οι διαδικασίες προμηθειών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 βασίζονται σε συμφωνία που υπογράφεται από τα συμμετέχοντα κράτη μέλη με τον φορέα προμηθειών, υπό τους όρους που καθορίζονται στο πρόγραμμα εργασίας που αναφέρεται στο άρθρο 11.
3.Στις διαδικασίες και συμβάσεις κοινών προμηθειών περιλαμβάνονται οι απαιτήσεις συμμετοχής αναδόχων και υπεργολάβων που συμμετέχουν σε κοινή προμήθεια, όπως αναφέρεται στις παραγράφους 4 έως 10.
4.Οι ανάδοχοι και οι υπεργολάβοι που συμμετέχουν σε κοινή προμήθεια είναι εγκατεστημένοι και διαθέτουν τις οικείες δομές εκτελεστικής διαχείρισης στην Ένωση. Δεν υπόκεινται σε έλεγχο από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή από οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας.
5.Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 4, νομική οντότητα εγκατεστημένη στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη τρίτη χώρα η οποία ελέγχεται από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή από οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας μπορεί να συμμετέχει ως ανάδοχος και υπεργολάβος που συμμετέχει στην κοινή προμήθεια, μόνον εάν παρέχει εγγυήσεις εγκεκριμένες από το κράτος μέλος ή τη συνδεδεμένη τρίτη χώρα στην οποία είναι εγκατεστημένος ο ανάδοχος.
6.Τα συμμετέχοντα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή κοινοποίηση του φορέα προμηθειών σχετικά με τις παρασχεθείσες εγγυήσεις από ανάδοχο ή υπεργολάβο που εμπλέκεται στην κοινή προμήθεια και είναι εγκατεστημένος στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη τρίτη χώρα και ελέγχεται από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας. Οι εγγυήσεις και οι σχετικές διατάξεις της σύμβασης προμηθειών τίθενται στη διάθεση της Επιτροπής κατόπιν αιτήματος. Οι εγγυήσεις εξασφαλίζουν ότι η συμμετοχή ενός αναδόχου ή υπεργολάβου που συμμετέχει στην κοινή προμήθεια δεν αντιβαίνει στα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας της Ένωσης και των κρατών μελών της, όπως αυτά ορίζονται στο πλαίσιο της ΚΕΠΠΑ, σύμφωνα με τον Τίτλο V της ΣΕΕ, ή στους στόχους του άρθρου 3.
7.Οι εγγυήσεις τεκμηριώνουν συγκεκριμένα ότι, για τους σκοπούς της κοινής προμήθειας, έχουν θεσπιστεί μέτρα ώστε να εξασφαλίζεται ότι:
α)ο έλεγχος επί του αναδόχου ή του υπεργολάβου που συμμετέχει στην κοινή προμήθεια δεν ασκείται κατά τρόπο που να περιορίζει ή να παρακωλύει την ικανότητά του να εκτελεί την παραγγελία και να παράγει αποτελέσματα και·
β)αποτρέπεται η πρόσβαση μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας ή οντότητας μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας σε ευαίσθητες πληροφορίες και οι υπάλληλοι ή άλλα πρόσωπα που συμμετέχουν στην κοινή προμήθεια διαθέτουν εθνική εξουσιοδότηση ασφάλειας από κράτος μέλος.
8.Οι υποδομές, οι εγκαταστάσεις, τα περιουσιακά στοιχεία και οι πόροι των αναδόχων και των υπεργολάβων που συμμετέχουν σε κοινή προμήθεια και χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της κοινής προμήθειας βρίσκονται στο έδαφος κράτους μέλους ή συνδεδεμένης τρίτης χώρας. Όταν δεν υπάρχουν ανταγωνιστικά υποκατάστατα άμεσα διαθέσιμα στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη τρίτη χώρα, οι ανάδοχοι και οι υπεργολάβοι που συμμετέχουν σε κοινή προμήθεια μπορούν να χρησιμοποιούν τα περιουσιακά στοιχεία, τις υποδομές, τις εγκαταστάσεις και τους πόρους τους που βρίσκονται ή διατηρούνται εκτός του εδάφους των κρατών μελών ή των συνδεδεμένων τρίτων χωρών, υπό την προϋπόθεση ότι η χρήση αυτή δεν αντιβαίνει στα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας της Ένωσης και των κρατών μελών της και ότι συνάδει με τους στόχους του άρθρου 3.
9.Στις διαδικασίες και συμβάσεις κοινών προμηθειών περιλαμβάνεται επίσης απαίτηση να μην υπόκειται το αμυντικό προϊόν σε περιορισμό από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας.
10.Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, ως «υπεργολάβοι που συμμετέχουν σε κοινή προμήθεια» νοούνται όλοι οι ακόλουθοι:
α)υπεργολάβοι με άμεση συμβατική σχέση με ανάδοχο·
β)άλλοι υπεργολάβοι στους οποίους κατανέμεται τουλάχιστον το 10 % του μεριδίου εργασιών·
γ)υπεργολάβοι που ενδέχεται να χρειάζονται πρόσβαση σε διαβαθμισμένες πληροφορίες για την εκτέλεση της κοινής προμήθειας.
Άρθρο 9
Επιλέξιμες οντότητες
Υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στο άρθρο 197 του δημοσιονομικού κανονισμού, οι ακόλουθες οντότητες είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση:
α)δημόσιες αναθέτουσες αρχές ή αναθέτοντες φορείς όπως ορίζονται στις οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου·
β)δημόσιες αρχές συνδεδεμένων τρίτων χωρών.
Άρθρο 10
Κριτήρια ανάθεσης
Η Επιτροπή αξιολογεί τις υποβληθείσες προτάσεις με βάση τα ακόλουθα κριτήρια ανάθεσης:
1.τη συμβολή της δράσης στην ενίσχυση και την ανάπτυξη της βιομηχανικής βάσης της Ένωσης στον τομέα της άμυνας, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει ιδίως τις πλέον επείγουσες και κρίσιμες ανάγκες σε αμυντικά προϊόντα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 3, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διαδικασία προμηθειών και τους χρόνους παράδοσης, την αναπλήρωση των αποθεμάτων, τη διαθεσιμότητα και τον εφοδιασμό·
2.τη συμβολή της δράσης στην ανταγωνιστικότητα και την προσαρμογή της ΕΒΤΒΑ, μεταξύ άλλων με την προβλεπόμενη αύξηση των παραγωγικών ικανοτήτων της, τη δέσμευση παραγωγικών ικανοτήτων, την επανειδίκευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων της, και τον συνολικό εκσυγχρονισμό της·
3.τη συμβολή της δράσης στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών ή συνδεδεμένων χωρών και στη διαλειτουργικότητα των προϊόντων·
4.τον αριθμό των κρατών μελών ή των συνδεδεμένων χωρών που συμμετέχουν στην κοινή προμήθεια·
5.το εκτιμώμενο μέγεθος της κοινής προμήθειας και τυχόν δήλωση των συμμετεχόντων ότι θα χρησιμοποιούν, θα αποθηκεύουν, θα κατέχουν ή θα συντηρούν από κοινού τα αμυντικά προϊόντα που προμηθεύονται·
6.το καταλυτικό αποτέλεσμα της χρηματοδοτικής στήριξης της Ένωσης μέσω της επίδειξης του τρόπου με τον οποίο η συνεισφορά της Ένωσης μπορεί να υπερβεί τα εμπόδια στις κοινές προμήθειες·
7.την ποιότητα και την αποδοτικότητα της υλοποίησης της δράσης.
Άρθρο 11
Πρόγραμμα εργασίας
1.Το μέσο εφαρμόζεται μέσω προγράμματος εργασίας όπως αναφέρεται στο άρθρο 110 του δημοσιονομικού κανονισμού.
2.Η Επιτροπή εγκρίνει, μέσω εκτελεστικής πράξης, το πρόγραμμα εργασίας που αναφέρεται στην παράγραφο 1. Η εν λόγω εκτελεστική πράξη εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης η οποία αναφέρεται στο άρθρο 14 παράγραφος 3.
3.Το πρόγραμμα εργασίας καθορίζει το ελάχιστο οικονομικό μέγεθος των δράσεων από κοινού προμηθειών και καθορίζει το ενδεικτικό ποσό χρηματοδοτικής στήριξης για δράσεις που υλοποιούνται από τον ελάχιστο αριθμό κρατών μελών, όπως αναφέρεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο γ), καθώς και κίνητρα για προμήθειες μεγαλύτερης αξίας και τη συμπερίληψη πρόσθετων κρατών μελών ή συνδεδεμένων χωρών.
4.Το πρόγραμμα εργασίας καθορίζει τις προτεραιότητες χρηματοδότησης σύμφωνα με τις ανάγκες που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2.
Άρθρο 12
Παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων
1.Η Επιτροπή συντάσσει έκθεση αξιολόγησης για το μέσο το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 και την υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η έκθεση αξιολογεί τον αντίκτυπο και την αποτελεσματικότητα των δράσεων που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο του μέσου.
2.Στο πλαίσιο της έκθεσης, η οποία βασίζεται σε διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη και τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη, αξιολογείται ειδικότερα η πρόοδος που έχει συντελεστεί προς την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 3.
Άρθρο 13
Πληροφόρηση, επικοινωνία και δημοσιότητα
1.Οι αποδέκτες ενωσιακής χρηματοδότησης μνημονεύουν ρητά την προέλευση της χρηματοδότησης αυτής και εξασφαλίζουν την προβολή της (ιδίως κατά την προώθηση των δράσεων και των αποτελεσμάτων τους), παρέχοντας συνεκτική, αποτελεσματική και αναλογική στοχευμένη πληροφόρηση σε πολλά διαφορετικά κοινά, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και του κοινού.
2.Η Επιτροπή υλοποιεί δράσεις πληροφόρησης και επικοινωνίας για το μέσο, τις δράσεις και τα αποτελέσματά του. Οι χρηματοδοτικοί πόροι που διατίθενται για το μέσο συνεισφέρουν επίσης στην προβολή των πολιτικών προτεραιοτήτων της Ένωσης, στον βαθμό που αυτές είναι συναφείς με τους στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3.
Άρθρο 14
Διαδικασία επιτροπής
1.Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.
2.Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας καλείται να συμβάλλει με τις απόψεις και την εμπειρογνωσία του στην επιτροπή ως παρατηρητής. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης καλείται επίσης να προσφέρει βοήθεια στο πλαίσιο της επιτροπής.
3.Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.
Άρθρο 15
Έναρξη ισχύος
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Βρυξέλλες,
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Για το Συμβούλιο
Η Πρόεδρος
Ο Πρόεδρος
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ
1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας
Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση πράξης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών.
1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής
Βιομηχανική πολιτική της Ένωσης στον τομέα της άμυνας
1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά:
☑ νέα δράση
◻ νέα δράση μετά από πιλοτικό έργο / προπαρασκευαστική ενέργεια
◻ την παράταση υφιστάμενης δράσης
◻ συγχώνευση ή επαναπροσανατολισμό μίας ή περισσότερων δράσεων προς άλλη/νέα δράση
1.4.Στόχοι
1.4.1.Γενικοί στόχοι
Το μέσο έχει τους ακόλουθους ειδικούς στόχους:
Βλ. συνημμένη πρόταση νομικής πράξης.
1.4.2.Ειδικοί στόχοι
1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις
Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που αναμένεται να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους/τις στοχευόμενους/-ες δικαιούχους/ομάδες.
Αναμενόμενα αποτελέσματα:
Το μέσο θα συμβάλει στην ενίσχυση και την ανάπτυξη της βιομηχανικής βάσης της Ένωσης στον τομέα της άμυνας, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει τα βιομηχανικά κενά σε σχέση με τις πλέον επείγουσες και κρίσιμες ανάγκες σε αμυντικά προϊόντα, ιδίως εκείνες που προέκυψαν ή επιδεινώθηκαν από την αντίδραση στη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας.
Η χρηματοδοτική συνεισφορά της ΕΕ θα πρέπει να συμβάλει στην αποδέσμευση ορισμένων δράσεων για τις κοινές προμήθειες, οι οποίες διαφορετικά δεν θα ξεκινούσαν, λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων και της πολυπλοκότητας που ενέχουν οι κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας.
Η αυξημένη συνεργασία αναμένεται να προσφέρει μεγαλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής, να ενισχύσει τη διαλειτουργικότητα και να αποφύγει την αδυναμία των πλέον εκτεθειμένων κρατών μελών της ΕΕ να αποκτήσουν ό,τι χρειάζονται, λόγω των αντικρουόμενων απαιτήσεων της αμυντικής βιομηχανίας, η οποία δεν είναι προσαρμοσμένη σε μια τέτοια αύξηση της ζήτησης.
Αναμενόμενες επιπτώσεις:
Η συνεισφορά της Ένωσης ύψους 500 εκατ. EUR θα παρέχει κατάλληλο κίνητρο στα κράτη μέλη ώστε να τα ωθήσει να προβαίνουν σε κοινές προμήθειες. Οι κοινές προμήθειες της ΕΕ θα πρέπει να καταστούν ο κανόνας παρά η εξαίρεση. Επιπλέον, το μέσο θα προωθήσει μια ευέλικτη και ανταγωνιστική ΕΒΤΒΑ. Μακροπρόθεσμα, αναμένεται ότι οι πρόσθετες επενδύσεις στην ΕΒΤΒΑ θα αποφέρουν οφέλη όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας και δεξιοτήτων και θα ενισχύσουν την ασφάλεια του εφοδιασμού.
1.4.4.Δείκτες επιδόσεων
Να προσδιοριστούν οι δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου και των επιτευγμάτων.
Λαμβανομένης υπόψη της σύντομης περιόδου υλοποίησης, τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις του μέσου θα αξιολογηθούν στο πλαίσιο αναδρομικής αξιολόγησης στο τέλος της υλοποίησης του προγράμματος.
Η Επιτροπή θα διασφαλίσει ότι οι απαραίτητοι δείκτες που θα χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση της υλοποίησης του προγράμματος θα διαμορφωθούν από την οντότητα στην οποία θα ανατεθεί η υλοποίηση του προγράμματος. Σ’ αυτούς θα περιλαμβάνονται:
— ο αριθμός των δράσεων κοινών προμηθειών που υλοποιούνται·
— η συνολική αξία των δράσεων κοινών προμηθειών που υλοποιούνται·
— ο αριθμός κρατών μελών που συμμετέχουν ως μέλη κοινοπραξίας·
— το γεγονός ότι τα κράτη μέλη άνοιξαν τις υφιστάμενες συνεργασίες σε νέα μέλη.
1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας
1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας
Ο κανονισμός θα εκτελεστεί με άμεση διαχείριση. Η Επιτροπή θα πρέπει να στελεχωθεί με τους κατάλληλους εμπειρογνώμονες για την αποτελεσματική παρακολούθηση της υλοποίησης.
1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.
Μολονότι η συνεργασία παρουσιάζει αρκετά προφανή πλεονεκτήματα (αυξημένη διαλειτουργικότητα, μειωμένο μοναδιαίο κόστος και κόστος συντήρησης), τα κράτη μέλη της ΕΕ εξακολουθούν να προμηθεύονται αμυντικά συστήματα κατά κύριο λόγο με εθνικό τρόπο. Αυτό οδήγησε σε μια ιδιαίτερα κατακερματισμένη αγορά με εθνικά βιομηχανικά σιλό και σε αντίστοιχο πλήθος αμυντικών συστημάτων του ίδιου είδους, τα οποία συχνά δεν είναι διαλειτουργικά μεταξύ τους. Ταυτόχρονα, στο σημερινό πλαίσιο της αγοράς στον τομέα της άμυνας, που χαρακτηρίζεται από αυξημένη απειλή για την ασφάλεια και ρεαλιστική προοπτική σύγκρουσης μεγάλης κλίμακας, τα κράτη μέλη αυξάνουν ταχέως τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους και στοχεύουν σε ανάλογες αγορές εξοπλισμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μέγεθος ζήτησης που υπερβαίνει την παραγωγική ικανότητα της ΕΒΤΒΑ, η οποία επί του παρόντος είναι προσαρμοσμένη για καιρό ειρήνης.
Κατά συνέπεια, μπορεί να αναμένεται υψηλός πληθωρισμός τιμών, καθώς και μεγαλύτερες καθυστερήσεις στον χρόνο παράδοσης, οι οποίες ενδέχεται να βλάψουν την ασφάλεια των πολιτών της ΕΕ. Οι αμυντικές βιομηχανίες πρέπει να εξασφαλίσουν την παραγωγική ικανότητα που απαιτείται για την επεξεργασία παραγγελιών, καθώς και κρίσιμες πρώτες ύλες και επιμέρους εξαρτήματα. Στο πλαίσιο αυτό, οι κατασκευαστές στον τομέα της άμυνας ενδέχεται να ευνοούν τις μεγάλες παραγγελίες, αφήνοντας ενδεχομένως εκτεθειμένες τις πλέον ευάλωτες χώρες, οι οποίες δεν διαθέτουν το κρίσιμο μέγεθος και τα οικονομικά μέσα για τη διασφάλιση μεγάλων παραγγελιών. Ως εκ τούτου, η παροχή κινήτρων για από κοινού προμήθειες αποτελεί αναγκαιότητα και θα είχε το πλεονέκτημα ότι, ενώ η αμυντική βιομηχανία μπορεί να προσαρμοστεί ταχύτερα στις τρέχουσες διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς, οι εθνικές ένοπλες δυνάμεις θα επιτύχουν καλύτερους όρους και χρονοδιαγράμματα παράδοσης συνεργαζόμενες κατά τη φάση των αγορών. Επιπλέον, η συνεργασία στον τομέα της αγοράς θα είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους εκμετάλλευσης, συντήρησης και απόσυρσης των συστημάτων (το κόστος εκτιμάται στο 55 % του συνολικού κόστους ενός εξοπλισμού).
Κατά συνέπεια, η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί πολιτική παρέμβαση σε επίπεδο ΕΕ για τη βελτίωση της υπάρχουσας κατάστασης του επιπέδου συνεργασίας με την παροχή κινήτρων για οικονομική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών στη διαδικασία αμυντικών προμηθειών. Η παρέμβαση αυτή είναι επωφελής τόσο για την ασφάλεια των πολιτών της ΕΕ όσο και για την ΕΒΤΒΑ.
1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος
1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα
Το μέσο θα συμπληρώσει υφιστάμενα προγράμματα της ΕΕ, όπως το ευρωπαϊκό πρόγραμμα βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, καθώς και πρωτοβουλίες της ΕΕ στον τομέα της άμυνας, όπως η μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία (PESCO). Θα δημιουργήσει επίσης συνέργειες με την υλοποίηση της στρατηγικής πυξίδας για την ασφάλεια και την άμυνα και άλλων προγραμμάτων της ΕΕ.
1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής
1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας
☑ περιορισμένη διάρκεια
–☑
με ισχύ από το 2022 έως 31/12/2024,
–☑
δημοσιονομικές επιπτώσεις από το 2022 έως το 2024 για πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και από το 2023 έως το 2027 για πιστώσεις πληρωμών.
◻ απεριόριστη διάρκεια
–Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ,
–και στη συνέχεια πλήρης εφαρμογή.
1.7.Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης
☑ Άμεση διαχείριση από την Επιτροπή
–☑από τις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της στις αντιπροσωπείες της Ένωσης
–◻
από τους εκτελεστικούς οργανισμούς
◻ Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη
◻ Έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης του προϋπολογισμού:
–◻ σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς που αυτές έχουν ορίσει
–◻ σε διεθνείς οργανισμούς και στις οργανώσεις τους (να προσδιοριστούν)
–◻ στην ΕΤΕπ και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων
–◻ στους οργανισμούς που αναφέρονται στα άρθρα 70 και 71 του δημοσιονομικού κανονισμού
–◻ σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου
–◻ σε οργανισμούς που διέπονται από ιδιωτικό δίκαιο και έχουν αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, στον βαθμό που παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις
–◻ σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο κράτους μέλους, στους οποίους έχει ανατεθεί η εκτέλεση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι οποίοι παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις
–◻ σε πρόσωπα επιφορτισμένα με την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων στην ΚΕΠΠΑ βάσει του τίτλου V της ΣΕΕ και τα οποία προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη
–Αν αναφέρονται περισσότεροι του ενός τρόποι διαχείρισης, να διευκρινιστούν στο τμήμα «Παρατηρήσεις».
Παρατηρήσεις
Το μέσο εφαρμόζεται με άμεση διαχείριση σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό.
2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων
Να προσδιοριστούν η συχνότητα και οι όροι.
Σύμφωνα με το άρθρο 13 του μέσου, η Επιτροπή θα συντάξει έκθεση αξιολόγησης το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 για το μέσο και θα την υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η έκθεση αξιολογεί τον αντίκτυπο και την αποτελεσματικότητα των δράσεων που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο του μέσου.
Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή θα θεσπίσει τις αναγκαίες ρυθμίσεις παρακολούθησης για να διασφαλίσει την αξιόπιστη και ομαλή συλλογή των σχετικών δεδομένων.
2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου
2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου
Η Επιτροπή θα έχει τη συνολική ευθύνη για την εφαρμογή του μέσου. Ειδικότερα, η Επιτροπή προτίθεται να εφαρμόσει το μέσο με άμεση διαχείριση. Η χρήση του τρόπου άμεσης διαχείρισης αποσαφηνίζει τις αρμοδιότητες (εκτέλεση από τους διατάκτες), συντομεύει την αλυσίδα παράδοσης (μείωση του χρόνου χορήγησης και του χρόνου πληρωμής), αποφεύγει τις συγκρούσεις συμφερόντων και μειώνει το κόστος εφαρμογής (χωρίς τέλη διαχείρισης για εντεταλμένη οντότητα). Η Επιτροπή θα πρέπει να καθορίσει τις προτεραιότητες και τους όρους χρηματοδότησης μέσω ενός πολυετούς προγράμματος εργασίας. Ο καθορισμός προτεραιοτήτων θα πρέπει να υποστηρίζεται από τις εργασίες της ειδικής ομάδας για τις από κοινού αμυντικές προμήθειες. Θα πρέπει να συσταθεί επιτροπή προγράμματος των κρατών μελών, στην οποία ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας καλείται να παράσχει τις απόψεις και την εμπειρογνωσία του στην επιτροπή ως παρατηρητής, και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης καλείται να συνδράμει στην επιτροπή. Η Επιτροπή θα εγκρίνει το πολυετές πρόγραμμα εργασίας μετά τη γνώμη της επιτροπής στο πλαίσιο της διαδικασίας εξέτασης.
Η χρηματοδότηση στο πλαίσιο του μέσου θα λάβει κυρίως τη μορφή επιχορηγήσεων. Η χρηματοδοτική συνεισφορά καθορίζεται για να ληφθεί υπόψη ο συνεργατικός χαρακτήρας της κοινής προμήθειας συν ένα πρόσθετο ποσό για την παροχή κινήτρων συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών για την από κοινού προμήθεια. Η Επιτροπή μπορεί να χρησιμοποιήσει χρηματοδότηση που δεν συνδέεται με το κόστος, να μειώσει τη διοικητική επιβάρυνση για τους δικαιούχους και να εστιάσει στην επίτευξη των επιθυμητών στόχων, ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα της στήριξης της Ένωσης.
Οι όροι πληρωμής θα παραμείνουν παρόμοιοι με τους όρους της ΕΒΤΒΑ και του ΕΤΑ, δηλαδή τρεις πληρωμές για κάθε επιχορήγηση (συμπεριλαμβανομένης τουλάχιστον μίας προχρηματοδότησης). Η πρόβλεψη πληρωμών θα καταρτιστεί με βάση την πρόταση του δικαιούχου, ώστε να μπορέσει ο δικαιούχος να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις προμήθειες και να αποφύγει τυχόν ταμειακά ζητήματα. Η Επιτροπή διατηρεί την εξουσία κατά την έγκριση μιας πληρωμής, ιδίως όταν έχει το νόμιμο δικαίωμα να την μειώσει σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αποδέσμευση της πληρωμής (μη επίτευξη των οροσήμων, μη έγκαιρη προσκόμιση παραδοτέων).
Η στρατηγική ελέγχου που θα καθοριστεί στη συμφωνία επιχορήγησης θα βασίζεται στη μικρή εμπειρία που έχει αποκτηθεί στο ΕΤΑ και στα πρόδρομα προγράμματά του —το ΕΒΤΒΑ και η προπαρασκευαστική ενέργεια της Ένωσης για την έρευνα στον τομέα της άμυνας (PADR)— όπου έχουν χρησιμοποιηθεί επιχορηγήσεις με τη χρήση απλουστευμένων επιλογών κόστους (συνεισφορές κατ’ αποκοπή ποσών). Ειδικότερα, η Επιτροπή προτίθεται να χρησιμοποιήσει χρηματοδότηση που δεν συνδέεται με δαπάνες, όταν το ποσό της επιχορήγησης καθορίζεται εκ των προτέρων με βάση την εκπλήρωση ορισμένων προϋποθέσεων (συμπεριλαμβανομένης της επιλεξιμότητας των δαπανών) και εκταμιεύεται βάσει παραδοτέων (εκθέσεις) που αποδεικνύουν ότι πληρούνται τα αναμενόμενα αποτελέσματα που ορίζονται στη συμφωνία επιχορήγησης (τεχνικά παραρτήματα).
2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους
Το μέσο αποσκοπεί στη στήριξη της συνεργασίας για την προμήθεια των πλέον επειγόντων και κρίσιμων αμυντικών προϊόντων. Ως εκ τούτου, οι κυριότεροι κίνδυνοι που εντοπίζονται είναι οι εξής: κίνδυνος ως προς το χρονοδιάγραμμα: ζήτημα χρονοδιαγράμματος, καθυστερήσεις στην υλοποίηση, κίνδυνος διακυβέρνησης: έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και/ή της εθνικής βιομηχανίας που οδηγεί σε καθυστερήσεις της αναποτελεσματικής εφαρμογής, χρηματοοικονομικός κίνδυνος: διαχείριση κόστους, χαμηλή απορρόφηση (καθυστερήσεις) κ.λπ., τεχνικοί κίνδυνοι: δυσκολίες στην ειδική ανάπτυξη, τεχνικά ζητήματα, χαμηλότερο επίπεδο επιδόσεων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα εφαρμόσει το μέσο με άμεση διαχείριση με βάση την εμπειρογνωσία που αποκτήθηκε κατά την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, θα καταρτίσει και θα εγκρίνει μόνο ένα πολυετές πρόγραμμα εργασίας, θα συντομεύσει τον χρόνο για την επιχορήγηση και θα εφαρμόσει χρηματοδότηση που δεν συνδέεται με δαπάνες.
2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο)
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος θα τελεί υπό άμεση διαχείριση. Με βάση την πείρα της Επιτροπής όσον αφορά τη διαχείριση των επιχορηγήσεων, το συνολικό κόστος ελέγχου του μέσου από την Επιτροπή εκτιμάται σε λιγότερο από το 1 % των σχετικών κονδυλίων που τελούν υπό διαχείριση.
Όσον αφορά τα αναμενόμενα ποσοστά σφάλματος, ο στόχος είναι να διατηρηθεί το ποσοστό σφάλματος κάτω από το όριο του 2 %. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η υλοποίηση του προγράμματος υπό άμεση διαχείριση, με καταρτισμένο (έμπειρο προσωπικό, που ενδεχομένως προσλαμβάνεται από τα Υπουργεία Άμυνας των κρατών μελών) και καλά στελεχωμένες ομάδες που ενεργούν υπό εξουσιοδοτημένους διατάκτες, εφαρμόζοντας σαφείς κανόνες και κάνοντας κατάλληλη χρήση μέσων βασισμένων στα αποτελέσματα (δηλαδή χρηματοδότηση που δεν συνδέεται με δαπάνες) θα διατηρήσει ποσοστό σφάλματος κάτω από το όριο σημαντικότητας του 2 %.
2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας
Να προσδιοριστούν τα ισχύοντα ή τα προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας, π.χ. στη στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) είναι αρμόδια για τη διενέργεια ερευνών σχετικά με πράξεις που λαμβάνουν στήριξη στο πλαίσιο της παρούσας πρωτοβουλίας. Οι συμφωνίες που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών που συνάπτονται με διεθνείς οργανισμούς, προβλέπουν την εποπτεία και τον οικονομικό έλεγχο από την Επιτροπή, ή από οποιονδήποτε εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό της, καθώς και λογιστικούς ελέγχους από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) ή την OLAF, εάν απαιτείται επιτόπου. Οι υπάλληλοι της Επιτροπής που διαθέτουν την απαιτούμενη εξουσιοδότηση ασφάλειας μπορούν επίσης να πραγματοποιούν επιτόπιες επισκέψεις.
3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ
3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται
·Υφιστάμενες γραμμές του προϋπολογισμού (βλ. πίνακα στο τμήμα 3.2)
Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού
Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
Γραμμή του προϋπολογισμού
|
Είδος
δαπάνης
|
Συμμετοχή
|
|
Αριθμός
|
ΔΠ/ΜΔΠ
|
χωρών ΕΖΕΣ
|
υποψηφίων για ένταξη χωρών
|
τρίτων χωρών
|
κατά την έννοια του άρθρου 21 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού
|
|
[XX.YY.YY.YY]
|
ΔΠ/ΜΔΠ
|
ΝΑΙ/ΟΧΙ
|
ΝΑΙ/ΟΧΙ
|
ΝΑΙ/ΟΧΙ
|
ΝΑΙ/ΟΧΙ
|
·Νέες γραμμές του προϋπολογισμού, των οποίων έχει ζητηθεί η δημιουργία
Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού
Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
Γραμμή του προϋπολογισμού
|
Είδος
δαπάνης
|
Συμμετοχή
|
|
Αριθμός
|
ΔΠ/ΜΔΠ
|
χωρών ΕΖΕΣ
|
υποψηφίων για ένταξη χωρών
|
τρίτων χωρών
|
κατά την έννοια του άρθρου 21 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού
|
5
|
13.0106
|
ΜΔΠ
|
ΝΑΙ
|
OXI
|
OXI
|
OXI
|
5
|
13.06
|
ΔΠ
|
ΝΑΙ
|
OXI
|
OXI
|
OXI
|
3.2.Πηγές χρηματοδότησης για την πρόταση
3.2.1.Πηγή χρηματοδότησης των πιστώσεων στο πλαίσιο της πρότασης
Συνεισφορά από τα περιθώρια και τα ειδικά μέσα του ΠΔΠ
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
2025
|
2026
|
2027
|
Σύνολο
|
Περιθώρια του τομέα 5
|
|
83,700
|
44,900
|
32,100
|
1
|
|
|
160,700
|
Ειδικά μέσα του ΠΔΠ
|
|
|
111,400
|
227,900
|
|
|
|
339,300
|
Σύνολο
|
|
83,700
|
156,300
|
260,000
|
|
|
|
500,000
|
3.2.2.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις
–◻
Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων
–☑
Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω:
σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)
Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού
πλαισίου
|
05
|
Ασφάλεια και άμυνα — Ομάδα 13 Άμυνα
|
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
2025
|
2026
|
2027
|
Μετά το 2027
|
ΣΥΝΟΛΟ
|
13.0601 Επιχειρησιακές πιστώσεις για αμυντικά προϊόντα επιστήμης, τεχνολογίας και καινοτομίας
|
Αναλήψεις υποχρεώσεων
|
(1)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
500,000
|
|
Πληρωμές
|
(2)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
500,000
|
13.016 — Δαπάνες στήριξης
|
Αναλήψεις υποχρεώσεων = Πληρωμές
|
(3)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0
|
ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων για το χρηματοδοτικό κονδύλιο του προγράμματος του τομέα 5
|
Αναλήψεις υποχρεώσεων
|
=1+3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Πληρωμές
|
=2+3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού
πλαισίου
|
7
|
«Διοικητικές δαπάνες»
|
Αυτό το τμήμα πρέπει να συμπληρωθεί με «στοιχεία διοικητικού χαρακτήρα του προϋπολογισμού» τα οποία θα εισαχθούν, καταρχάς, στο
παράρτημα του νομοθετικού δημοσιονομικού δελτίου
(παράρτημα V του εσωτερικού κανονισμού), που τηλεφορτώνεται στο DECIDE για διυπηρεσιακή διαβούλευση
σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
2025
|
2026
|
2027
|
Μετά το 2027
|
ΣΥΝΟΛΟ
|
Ανθρώπινοι πόροι
|
|
0,961
|
1,831
|
1,831
|
1,517
|
1,517
|
1,187
|
|
8,844
|
Άλλες διοικητικές δαπάνες
|
|
0,047
|
0,279
|
0,279
|
0,067
|
0,057
|
0,057
|
|
0,786
|
ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων του ΤΟΜΕΑ 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
(Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων = Σύνολο πληρωμών)
|
|
1,008
|
2,110
|
2,110
|
1,584
|
1,574
|
1,244
|
|
9,630
|
σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)
|
|
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
2025
|
2026
|
2027
|
Μετά το 2027
|
ΣΥΝΟΛΟ
|
ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων
μεταξύ ΤΟΜΕΩΝ
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
Αναλήψεις υποχρεώσεων
|
|
84,708
|
158,410
|
262,110
|
1,584
|
1,574
|
1,244
|
|
509,630
|
|
Πληρωμές
|
|
1,008
|
74,110
|
176,110
|
105,584
|
73,574
|
79,244
|
0
|
509,630
|
3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις
–◻
Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα
–☑
Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:
σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)
Έτη
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
2025
|
2026
|
2027
|
ΣΥΝΟΛΟ
|
ΤΟΜΕΑΣ 7
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ανθρώπινοι πόροι
|
|
|
|
|
|
|
|
8,844
|
Άλλες διοικητικές δαπάνες
|
|
0,047
|
0,279
|
0,279
|
0,067
|
0,057
|
0,057
|
0,786
|
Μερικό σύνολο του ΤΟΜΕΑ 7
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
|
|
|
|
|
|
|
9,630
|
Εκτός του ΤΟΜΕΑ 7
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ανθρώπινοι πόροι
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Άλλες δαπάνες
διοικητικού χαρακτήρα (πρώην γραμμές «BA»)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Μερικό σύνολο
εκτός του ΤΟΜΕΑ 7
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Οι ανάγκες σε διοικητικές πιστώσεις θα καλυφθούν από τις πιστώσεις που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή που έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ και θα συμπληρωθούν, εάν χρειαστεί, από πρόσθετους πόρους που μπορεί να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση της δράσης ΓΔ, στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των δημοσιονομικών περιορισμών.
3.2.3.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους
–◻
Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων.
–✓
Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:
Εκτίμηση η οποία πρέπει να εκφράζεται σε μονάδες ισοδυνάμων πλήρους απασχόλησης
Έτη
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
2025
|
2026
|
2027
|
• Θέσεις απασχόλησης του πίνακα προσωπικού (θέσεις μόνιμων και έκτακτων υπαλλήλων) για τη ΓΔ DEFIS
|
Έδρα και αντιπροσωπείες της Επιτροπής
|
|
5
|
10
|
10
|
8
|
8
|
7
|
Αντιπροσωπείες της ΕΕ
|
|
|
|
|
|
|
|
Έρευνα
|
|
|
|
|
|
|
|
• Εξωτερικό προσωπικό (σε μονάδα ισοδύναμου πλήρους απασχόλησης: ΙΠΑ) — AC. AL. END. INT και JED για τη ΓΔ DEFIS
Τομέας 7
|
Χρηματοδοτούμενο από τον ΤΟΜΕΑ 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου
|
– στην έδρα:
|
|
2
|
3
|
3
|
3
|
3
|
1
|
|
– στις αντιπροσωπείες της ΕΕ
|
|
|
|
|
|
|
|
Χρηματοδοτούμενο από το κονδύλιο του προγράμματος
|
– στην έδρα:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
– στις αντιπροσωπείες της ΕΕ
|
|
|
|
|
|
|
|
Έρευνα
|
|
|
|
|
|
|
|
Άλλο (να προσδιοριστεί)
|
|
|
|
|
|
|
|
ΣΥΝΟΛΟ
|
|
7
|
13
|
13
|
11
|
11
|
8
|
Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχει ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ και το οποίο θα συμπληρωθεί, εάν χρειαστεί, από πρόσθετους πόρους που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.
Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:
Μόνιμοι και έκτακτοι υπάλληλοι
|
Θα απαιτηθούν 5 ΙΠΑ (5 AD) για την ενίσχυση του μέσου το 2022 και την έναρξη των πρώτων δραστηριοτήτων, 10 ΙΠΑ (7 AD και 3 AST) για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων, και θα μειωθούν σε 7 (5 AD και 2 AST) το 2027, ώστε να εξασφαλιστεί η έγκριση του προγράμματος εργασίας· διαχείριση της αξιολόγησης και επιχειρησιακή, οικονομική και νομική παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων.
|
Εξωτερικό προσωπικό
|
2 ΙΠΑ για την έναρξη των δραστηριοτήτων (2 SNE), με αύξηση σε 3 (1 AC και 2 SNE) και μείωση σε 1 το 2027 (1 AC), ώστε να εξασφαλιστεί η επιχειρησιακή, οικονομική και νομική παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων.
|
3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο
Η πρόταση/πρωτοβουλία:
–◻
μπορεί να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου με ανακατανομή εντός του οικείου τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ).
–☑
συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση του αδιάθετου περιθωρίου στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα του ΠΔΠ και/ή τη χρήση ειδικών μηχανισμών, όπως ορίζεται στον κανονισμό για το ΠΔΠ.
Περιθώρια του τομέα 5. Βλέπε λεπτομέρειες στο τμήμα 3.2.
–◻
συνεπάγεται την αναθεώρηση του ΠΔΠ.
Να εξηγηθούν οι απαιτούμενες ενέργειες και να προσδιοριστούν οι σχετικοί τομείς και οι σχετικές γραμμές του προϋπολογισμού, καθώς και τα αντίστοιχα ποσά.
3.2.6.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση
Η πρόταση/πρωτοβουλία:
–☑
δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτους
–◻
προβλέπει τη συγχρηματοδότηση από τρίτους που εκτιμάται παρακάτω:
Πιστώσεις σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)
|
2023
|
2024
|
2025
|
2026
|
2027
|
Σύνολο
|
|
|
|
|
|
|
|
ΣΥΝΟΛΟ συγχρηματοδοτούμενων πιστώσεων
|
|
|
|
|
|
|
3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα
–☑
Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα.
–◻
Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που περιγράφονται κατωτέρω:
στους ιδίους πόρους
στα λοιπά έσοδα
να αναφερθεί αν τα έσοδα προορίζονται για γραμμές δαπανών
σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)
Γραμμή εσόδων του προϋπολογισμού:
|
Διαθέσιμες πιστώσεις για το τρέχον οικονομικό έτος
|
Επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας
|
|
|
Έτος
N
|
Έτος
N+1
|
Έτος
N+2
|
Έτος
N+3
|
Να εγγραφούν όσα έτη απαιτούνται, ώστε να εμφανίζεται η διάρκεια των επιπτώσεων (βλ. σημείο 1.6)
|
Άρθρο ………….
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ως προς τα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστούν οι γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται.
Άλλες παρατηρήσεις (π.χ. μέθοδος/τύπος για τον υπολογισμό των επιπτώσεων στα έσοδα ή τυχόν άλλες πληροφορίες).